From:

PreviousNext

MilindapaƱha

Meį¹‡įøakapaƱha

Paṇāmitavagga

5. RukkhaacetanābhāvapaƱha

ā€œBhante nāgasena, bhāsitampetaṁ tathāgatena—

ā€˜Acetanaṁ brāhmaṇa assuṇantaṁ,

Jāno ajānantamimaṁ palāsaṁ;

ĀraddhavÄ«riyo dhuvaṁ appamatto,

Sukhaseyyaṁ pucchasi kissa hetūti.

Puna ca bhaṇitaṁ—

Iti phandanarukkhopi,

tāvade ajjhabhāsatha;

Mayhampi vacanaṁ atthi,

bhāradvāja suṇohi me’ti.

Yadi, bhante nāgasena, rukkho acetano, tena hi phandanena rukkhena bhāradvājena saha sallapitanti yaṁ vacanaṁ, taṁ micchā.

Yadi phandanena rukkhena bhāradvājena saddhiṁ sallapitaṁ, tena hi rukkho acetanoti tampi vacanaṁ micchā.

Ayampi ubhato koį¹­iko paƱho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabboā€ti.

ā€œBhāsitampetaṁ, mahārāja, bhagavatā ā€˜rukkho acetano’ti, phandanena ca rukkhena bhāradvājena saddhiṁ sallapitaṁ, taƱca pana vacanaṁ lokasamaƱƱāya bhaṇitaṁ.

Natthi, mahārāja, acetanassa rukkhassa sallāpo nāma, api ca, mahārāja, tasmiṁ rukkhe adhivatthāya devatāyetaṁ adhivacanaṁ rukkhoti, rukkho sallapatÄ«ti cesā lokapaṇṇatti, yathā, mahārāja, sakaį¹­aṁ dhaƱƱassa paripÅ«ritaṁ dhaƱƱasakaį¹­anti jano voharati, na ca taṁ dhaƱƱamayaṁ sakaį¹­aṁ, rukkhamayaṁ sakaį¹­aṁ, tasmiṁ sakaį¹­e dhaƱƱassa pana ākiritattā dhaƱƱasakaį¹­anti jano voharati;

evameva kho, mahārāja, na rukkho sallapati, rukkho acetano, yā pana tasmiṁ rukkhe adhivatthā devatā, tassāyeva taṁ adhivacanaṁ rukkhoti, rukkho sallapatÄ«ti cesā lokapaṇṇatti.

Yathā vā pana, mahārāja, dadhiṁ manthayamāno takkaṁ manthemīti voharati, na taṁ takkaṁ, yaṁ so mantheti, dadhiṁyeva so manthento takkaṁ manthemīti voharati;

evameva kho, mahārāja, na rukkho sallapati, rukkho acetano.

Yā pana tasmiṁ rukkhe adhivatthā devatā, tassāyeva taṁ adhivacanaṁ rukkhoti, rukkho sallapatÄ«ti cesā lokapaṇṇatti.

Yathā vā pana, mahārāja, asantaṁ sādhetukāmo santaṁ sādhemīti voharati, asiddhaṁ siddhanti voharati, evamesā lokasamaññā;

evameva kho, mahārāja, na rukkho sallapati, rukkho acetano.

Yā pana tasmiṁ rukkhe adhivatthā devatā, tassāyeva taṁ adhivacanaṁ rukkhoti, rukkho sallapatÄ«ti cesā lokapaṇṇatti, yāya, mahārāja, lokasamaƱƱāya jano voharati, tathāgatopi tāyeva lokasamaƱƱāya sattānaṁ dhammaṁ desetÄ«ā€ti.

ā€œSādhu, bhante nāgasena, evametaṁ tathā sampaį¹­icchāmÄ«ā€ti.

RukkhaacetanābhāvapaƱho paƱcamo.
PreviousNext